SEREBRAL PALSİ (BEYİN FELCİ)
Serebral palsi nedir?
Çocukluk çağının en sık nörolojik sorunlarından birisidir ve beyin gelişim süreci ile ilişkilidir.Gelişmekte olan beyinde doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası zedelenme sonucu gelişen, motor fonksiyonlarda kayıp, duruş ve hareket bozukluğudur. Görülme sıklığı; Dünyada ortalama 1000 canlı doğumda 2 iken, ülkemizde 2-16 yaş arası çocuklarda 1000 canlı doğumda 4,4 olarak bildirilmiştir.
SerebraL palsi gelişiminde risk faktörleri nelerdir?
Serebral palsi gelişiminde doğum öncesi, doğum ve sonrasına ait birden fazla risk faktörü bulunmaktadır. Doğum asfiksisi ve düşük doğum ağırlığı en önemli risk faktörleridir.
1. Doğum öncesi nedenler;
Annedeki enfeksiyonlar
Annede kanama
Çoğul gebelik
Plasenta anormallikleri
Damar içi pıhtılaşma boz.  (FVLeiden, Prot C/S eks.)
Gebelik zehirlenmesi
Serebral disgenezi
Annedeki hastalıklar
2. Doğum ile ilişkili nedenler;
Erken doğum 
Düşük doğum kilosu
Kanama
Makat geliş
Kordon dolanması
Koriyoamnionitis
Erken membran rüptürü
Plasenta anormallikleri
Kordon sarkması.
3. Doğum sonrası dönem
İntrakranial kanama
Hipoksi
SSS enfeksiyonları
Bilirubin ensefalopatisi
Hipoglisemi
Tekrarlayan nöbetler
Düşük doğum ağırlığı
Prematürelik
10.dak Apgar skorunun 3’ün altında olması

Serebral palsinin tipleri var mı?
Klinik bulgulara göre serebtal palsinin farklı tipleri bulunmaktadır. Bunlar spastik tip (hemiplejik, diplejik, kuadriplejik), diskinetik tip (atetoik, koreik, distonik), hipotonik/ataksik tip şeklindedir.

Serebral palsi erken tanısında ipuçları var mı?
Özgün bir tanı yöntemi yoktur. Öncelikli olarak klinik bulgulara dayanır. Erken dönemde bazı ipuçlarının tanınması ve birden fazla bulgunun birlikteliği tanıyı kolaylaştırır. Bu bulgular;
-Aşırı ağlama, emme ve yutma güçlükleri
-Dili ile gıdaları dışarı itme
-Yenidoğanda spontan motor hareketlerde anormallikler;
-Hareketlerde azlık
-Kıpır kıpır hareketlerin olmaması
-Anormal kas tonusu ve duruş
-Hipotoni, hipertoni
-Kafasını hep aynı yöne çevirme
-Bacaklarda çaprazlama
-Parmak ucuna basma
-Alt bezi değiştirmede güçlük
-Gelişim basmaklarına geç ulaşma
-Destekle oturamama gibi
-El tercihinin erken dönemde olması (2 yaş öncesi)
-Bir tarafını az hareket ettirme
-İstemsiz hareketler
-Asimetrik duruş

Serebral palsi tanısı için mutlaka beyin MR/BT gerekli mi?
Beyin MR ile hastanın değerlendirilmesi gerekebilir. Bu yöntemler zedelenmenin yeri, özellikleri ve yapısal-işlevsel ilişkisini belirlemede yardımcı olur. SP ile karışan durumların ayırıcı tanısı için gerekebilir.

Serebral palsi ilerleyici bir hastalık mı?
Serebral palsi ilerleyici hastalık değildir ancak çocuk büyüdükçe bulgular belirginleşebilir. Postür ve hareket bozukluğuna ikincil kontraktürler, kalça çıkığı, omurga eğrilikleri gelişebilir.

Serebral palsi ile karışabilen hastalıklar nelerdir?
-Yavaş ilerleyen nörodejeneratif hastalıklar
-Nöromusküler hastalıklar
-Spinal kord lezyonları
-Genetik bozukluklar
-Doğumsal hastalıklar 
-Beyindeki yapısal gelişimsel hastalıklar
-Brakiyal pleksus zedelenmesi

Serebral palsili çocuklarda sık görülen sorunlar nelerdir?
-Motor fonksiyon bozuklukları
-Spastisite, güçsüzlük…
-Zeka geriliği
-Ortopedik sorunlar
-Kifoskolyoz, kemik deformiteleri, kalça çıkığı
-Epilepsi
-Beslenme sorunları ve yutma güçlüğü
-Salya akması
-Mesane disfonksiyonları ve idrar yolu enfeksiyonları
-Kabızlık
-Uyku bozuklukları
-İşitme ve görme  sorunları
-Öğrenme ve konuşma sorunları
-Kişisel hijyen ve bakım
-Kansızlık

Serebral palsi tedavisinde neler yapılmalı?
-Tanı sıklıkla bebeklik ve çocukluk çağında konulduğundan;
-Genel gelişim ve beslenme takipleri yapılmalı
-Aile bireyleri hastalık, hastanın gelişim potansiyeli hakkında bilgilendirilmeli
-Aile eğitilmeli
-Psikolojik yönden desteklenmeli ve güçlendirilmeli
-Ailenin de içinde olacağı bir ekip çalışması planlanmalı; çocuk nöroloğu, ortopedi, fizik tedavi, psikiyatri uzmanları, fizyoterapist, dil ve konuşma terapisti gibi.
-İlk iki yıl içinde;
-Bebeğin uyarılma programına ağırlık verilmeli
-Ailenin hastalık ile ilgili eğitimi yapılmalı
-Aile ile bebek arasındaki ilişki güçlendirilmeli
-Pasif germe egzersizleri yapılmalı
-2-5 yaşlar arasında büyümenin hızlı olması nedeniyle;
-Ortaya çıkabilecek kontraktürlerin ve ortopedik deformitelerin önlenmesi
-Ek sorunların tedavisi
-Adolesan dönemede;
-Oturma ve hijyen
-Spastisiteye bağlı ağrılar, spontan kırıklar ve eklem deformiteleri önlenmeli
-Spastisite ve diskinezi (atetoz/koreatetoz ve distoni) yaşam kalitesini çok ciddi şekilde etkileyeceği için medikal tedavi ile düzeltilmesi.